1 De Heer bepaalt wat een koning doet,
net zoals hij bepaalt hoe een rivier stroomt.
Spreuken over de Heer
2 Mensen denken altijd van zichzelf dat ze goed leven,
maar de Heer kijkt of ze echt eerlijk zijn.
3 De Heer heeft liever dat je goed en eerlijk leeft,
dan dat je offers aan hem brengt.
Spreuken over slecht leven
4 Slechte mensen lopen trots rond,
ze vinden zichzelf veel beter dan anderen.
5 Als je hard werkt, zul je rijk worden,
maar als je snel en slordig werkt, word je arm.
6 Als je op een oneerlijke manier rijk geworden bent,
verdwijnt je bezit als stof in de wind,
en jij zult sterven.
7 Slechte mensen weigeren om goede dingen te doen.
Door hun slechte gedrag zullen ze sterven.
8 Mensen die anderen bedriegen, leven oneerlijk,
maar eerlijke mensen leven goed.
9 Je kunt beter op een hoekje van het dak wonen,
dan in een huis met een vrouw die ruzie zoekt.
10 Slechte mensen willen alleen maar kwaad doen.
Ze hebben met niemand medelijden.
11 Als je slechte mensen straft, leren ze daarvan.
Als je boos wordt op wijze mensen, worden ze nog wijzer.
12 De rechtvaardige God ziet precies wat slechte mensen doen.
Hij zorgt ervoor dat het slecht met hen afloopt.
Spreuken over bezit
13 Help arme mensen als ze om hulp roepen.
Anders zal niemand luisteren als jij zelf om hulp vraagt.
14 Als iemand woedend op je is,
geef hem dan in het geheim een cadeau.
Dan wordt hij weer rustig.
15 Goede mensen doen graag goede dingen,
maar slechte mensen vinden dat verschrikkelijk.
16 Mensen die hun verstand niet gebruiken,
zullen eindigen in het land van de dood.
17 Mensen die te veel feestvieren, worden arm.
Mensen die alleen maar eten en drinken, worden nooit rijk.
18 Slechte mensen zullen in de problemen komen.
Ze krijgen dezelfde ellende die ze anderen aandoen.
19 Je kunt beter in je eentje in de woestijn wonen,
dan leven met een zeurende vrouw die ruzie zoekt.
20 Wijze mensen zijn zuinig op hun kostbare olie,
maar de olie van dwaze mensen is snel op.
21 Als je eerlijk en trouw bent, zul je leven.
En andere mensen zullen goed voor jou zijn.
Spreuken over wijsheid
22 Wijze mensen kunnen een sterke stad veroveren.
Ze breken de muren af waarop de inwoners vertrouwden.
23 Als je nadenkt voordat je iets zegt,
bescherm je jezelf tegen veel ellende.
24 Mensen die trots en brutaal zijn, maken alles belachelijk.
Ze vinden zichzelf veel beter dan alle andere mensen.
Spreuken over goed leven
25 Als je iets wilt hebben, moet je ervoor werken.
Anders ben je lui, en zul je sterven.
26 Veel mensen willen steeds meer hebben,
maar goede mensen geven alles weg.
27 De Heer vindt offers van slechte mensen afschuwelijk,
vooral als die offers met slechte bedoelingen gebracht zijn.
28 Het loopt slecht af met mensen die oneerlijk zijn bij de rechter,
maar mensen die de waarheid vertellen, mogen alles zeggen.
29 Slechte mensen doen alsof ze eerlijk zijn,
maar goede mensen leven echt eerlijk.
Spreuken over de Heer
30 De Heer is wijzer dan alle mensen,
hij heeft hun plannen en goede raad niet nodig.
31 Mensen bereiden zich op een oorlog voor,
maar het is de Heer die voor de overwinning zorgt.
© Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap
