Bijbel in de praktijk
-
Karin van den Broeke:
Interview | Wat is voor u de kracht van de Bijbel in Gewone Taal? “Sterk aan deze vertaling is, dat het taalgebruik zo … lees meer
-
Ernst Leeftink:
“Ik vind de Bijbel in Gewone Taal aansprekend en kernachtig. Tegelijk voelt het soms wat kort door de bocht. Het gebruik van … lees meer
-
Piet van Veelen:
“Ik ben heel blij met de Bijbel in Gewone Taal. Het is een heel fijne vertaling, omdat deze taal begrijpelijk is voor … lees meer
-
Hennie Mulhof-Twilhaar:
“Ik ben heel blij met deze uitgave van de Bijbel. Mijn man was vroeger rooms-katholiek en heeft van huis uit geen regelmatig … lees meer
-
Adri Verwoert:
“Vorige week voor het eerst in mijn leven de brief van Paulus aan de Romeinen in zijn geheel achterelkaar gelezen in de … lees meer
-
Rudolf Scheltinga:
“Ik beschrijf de Bijbel in Gewone Taal als volgt: Taal die nabij brengt, de boodschap van de Schrift, waarin je eigen leven … lees meer
-
Jonathan Zondag:
“Ik gebruik de Bijbel in Gewone Taal voor rouwdiensten, in het pastoraat en voor de bijbellezing aan tafel. Het is een prettige … lees meer
-
Annie Hasker:
“Mijn collega’s en ik gebruiken de Bijbel in Gewone Taal in vieringen als we dat willen. We bekijken de lezing van de … lees meer
-
Henk Venema:
“Ik vind de Bijbel in Gewone Taal een prachtige vertaling, die de mensen heel dicht op de huid komt, net als hier … lees meer
-
Marijke van den Bout:
“De teksten lezen als een gewoon boek. Begrijpelijk, helder en toegankelijk. Door deze vertaling wordt de drempel voor mensen, die niet zijn … lees meer
-
Marliek Kwakkel:
“Op de bijbelstudie groep die ik mag leiden gebruiken we de NBV vertaling en vaak begrijpt niet iedereen wat er staat. Om … lees meer
-
Aafke Ouwejan:
“We lezen het thuis aan tafel. De kinderbijbel is nu vervangen. We hebben een dochter die moeilijk leert. Moeilijke zinsopbouw begreep ze … lees meer
Interview | Wat is voor u de kracht van de Bijbel in Gewone Taal? “Sterk aan deze vertaling is, dat het taalgebruik zo helder en direct is. De tekst spreekt onmiddellijk tot je, het is niet nodig een zin enkele malen te lezen voordat je begrijpt wat er staat. Op sommige plaatsen zorgt dat zelfs voor trouwe bijbellezers voor een directer contact met de tekst. Als Ruth haar verbazing uitspreekt over de goede zorgen van Boaz voor haar, zegt ze in de Bijbel in Gewone Taal (Ruth 2:13): ‘Ik werk niet eens voor u.’ Voor mij onderstreept dat nog helderder dat Boaz niet op eigen materiële belangen uit is, dan het zinnetje uit de Nieuwe Bijbelvertaling: ‘terwijl ik niet eens bij u in dienst ben’. Als God, in het scheppingsverhaal in Genesis 2, geconstateerd heeft dat het niet goed is dat de mens alleen is, op zoek is naar iemand die bij hem past, alle dieren aan de mens gepresenteerd heeft en uiteindelijk een tweede mens vormt – niet uit aarde, maar uit de rib van de eerste mens -, roept de mens in de Bijbel in Gewone Taal: ‘Eindelijk een mens, net als ik!’ Dat klinkt toch anders dan ‘Eindelijk een gelijk aan mij!’”
Wat is uw verwachting voor het gebruik van deze vertaling in de kerk?
“De kerk kent gelukkig veel verschillende gestalten naast elkaar. Voor jongeren die niet zo van lezen houden of voor mensen die minder ingewijd zijn in de Bijbelse taal, is de toegankelijkheid van de Bijbel in Gewone Taal een verademing. In een enkele kerkdienst zal het verfrissend kunnen werken om deze directe taal te gebruiken. Trouwe Bijbellezers kunnen opeens iets ‘als nieuw’ horen, doordat bloemrijk taalgebruik teruggebracht is tot teksten die klip en klaar zijn. Ik hoop dat de Bijbel in Gewone Taal een uitnodiging aan velen zal betekenen om verder te lezen. Meer teksten, maar ook meer vertalingen.”
Wanneer gaat u deze vertaling gebruiken? Bij welke gelegenheden?
“In het Zeeuwse jongerenwerk is deze vertaling echt een aanwinst. Ook zie ik wel voor me hoe, bijvoorbeeld, het boek Jona uitgespeeld kan worden door een verteller en een paar personages. Dat kan in een viering, of op een middag waarop schoolkinderen de kerk bezoeken. De gewone taal leent zich uitstekend om het verhaal dichtbij te brengen en een eigentijds karakter te geven.”
Kan spreken in gewone taal ook in bredere zin van waarde zijn voor de kerk?
“Zeker. In vieringen is het van groot belang dat je met je taalgebruik aansluit bij de mensen die je in de kerk hebt. Dat is niet zomaar overal dezelfde taal, maar soms is het wel goed om je te realiseren dat gewone taal ‘mag’ en misschien zelfs ‘moet’ in een kerkdienst. In publicaties en in uitnodigingen is het belangrijk om de taal te gebruiken van de doelgroep die je wilt bereiken. En natuurlijk ook bij veel overige activiteiten. Daar gebeurt het vaak echter al.”
Er kwam ook kritiek op de Bijbel in Gewone Taal: Je moet teksten die in wezen ongrijpbaar zijn niet begrijpelijk willen maken. Wat is uw visie daarop?
“We moeten niet vergeten dat deze vertaling er één is in een palet van vertalingen. Op bepaalde plaatsen is gewone taal echt gewenst om de toegang tot een schat aan bijbelverhalen te vergroten. Maar natuurlijk is er in een vertaling als deze ook het risico van ‘verplatting’. De meerduidigheid van poëzie is in deze vertaling bewust uitgebannen. Terwijl die meerduidigheid enorm verrijkend kan zijn voor de spiritualiteit van mensen. Een tekst waar je nog een poosje op kunt kauwen, omdat je hem niet meteen verstaat, kan een aangename en verrijkende uitdaging zijn. Alles hangt af van de context waarin je de teksten gebruikt. Ik ben blij met de aanvulling die de Bijbel in Gewone Taal biedt. Duidelijk is echter ook, dat we veel kwijt zouden raken wanneer we deze vertaling als voornaamste vertaling zouden gaan gebruiken.”
Over welk vers zou u nog eens door willen praten?
“Romeinen 8:18 luidt in De Nieuwe Bijbelvertaling: ‘Ik ben ervan overtuigd dat het lijden van deze tijd in geen verhouding staat tot de luister die ons in de toekomst zal worden geopenbaard.’ In de Bijbel in Gewone Taal is dat geworden: ‘Dit weet ik zeker: hoe zwaar ons lijden ook wordt, het brengt ons eeuwige leven niet in gevaar.’ Ik houd er wel van om over de ‘luister die ons in de toekomst zal worden geopenbaard’ in verband met ‘het lijden van deze tijd’ te peinzen. Dat prikkelt mijn verbeelding aanzienlijk meer dan de geruststellende zin dat ons lijden ons eeuwig leven niet in gevaar brengt. Ik kan me echter ook voorstellen dat er lezers en hoorders zijn die afhaken bij ‘toekomstige luister’, dan is het fijn dat er een vertaling in gewone taal is. Intrigerend is het ook om achteraf nog eens met de vertalers mee te denken over de vraag of hier nu écht hetzelfde staat.”
Ds. Karin van den Broeke las bij de presentatie van de Bijbel in Gewone Taal (1 oktober 2014) voor uit deze nieuwe vertaling, Matteüs 5:43-48.
“Ik vind de Bijbel in Gewone Taal aansprekend en kernachtig. Tegelijk voelt het soms wat kort door de bocht. Het gebruik van deze vertaling in mijn werk moet zich nog verder ontwikkelen. Af en toe haal ik de Bijbel in Gewone Taal aan in de preek. Verder ben ik van plan deze vertaling te gebruiken in contacten met buitenkerkelijken, bij bepaalde doelgroepen in het pastoraat en in de catechese.
Voor sommige doeleinden werkt de Bijbel in Gewone Taal uitstekend. Een voorbeeld: Een jongere die op catechisatie de les over ‘zelfbeeld’ moest voorbereiden, nam de Bijbel in Gewone Taal mee naar catechisatie en las psalm 133. Dat vond hij mooi en krachtig als voorbeeld dat het bij liefde niet om jezelf draait.
Tegelijk loop ik soms ook tegen de beperkingen van deze vertaling aan. Een voorbeeld. In Handelingen 3:4 staat in de Bijbel in Gewone Taal niet meer expliciet ‘in de naam van Jezus Christus’. En ook in Handelingen 4:12 en 4:17 is de verwijzing naar Jezus’ naam weggevallen. Daardoor kon ik niet meer naar die teksten verwijzen in de Bijbel in Gewone Taal, bijvoorbeeld toen ik preekte over het derde gebod (Gods naam hooghouden betekent ook dat je de naam van Jezus hoog moet houden) en in een preek over de wonderen waarmee Jezus ‘naam’ maakte.
Op catechisatie geeft dat niet. Maar bij een preek ga ik liever niet zeggen wat er óók nog staat / hoe je het óók nog zou kunnen vertalen. Dan gebruik ik liever een andere vertaling. Ik denk dus dat de Bijbel in Gewone Taal vaak niet de meest geschikte kanselbijbel is.
Om te eindigen met een compliment: ik vind de vertaling van ‘het koninkrijk van God’ naar ‘Gods nieuwe wereld’ een hele mooie. Onze toekomst ligt ‘down to earth’ en dat komt mooi naar voren in deze vertaling. Maar als je de Bijbel in Gewone Taal als uitgangspunt neemt, heeft het lied ‘Zoek eerst het koninkrijk van God’ wel toelichting nodig!”
Predikant Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) Assen-Peelo
“Ik ben heel blij met de Bijbel in Gewone Taal. Het is een heel fijne vertaling, omdat deze taal begrijpelijk is voor de jeugd, zowel de jongere jeugd als de oudere die een minder dan gemiddelde taalontwikkeling heeft. Bovendien helpt deze vertaling de kerk om de wereld met de Bijbel te bereiken en daar is de kerk toch voor!
Ik gebruik deze vertaling in de eerste plaats om jongeren aan te spreken. En juist daarom gebruik ik hem ook bij voorkeur in de kerkdiensten. Bij de voorbereiding van de dienst vergelijk ik altijd vertalingen met elkaar, en de Bijbel in Gewone Taal zorgt dan regelmatig voor eyeopeners.
De eerste keer dat ik de Bijbel in Gewone Taal gebruikte, en deze vertaling vergeleek met andere, was ik bezig met Matteüs 11:28 en 29. De Bijbel in Gewone Taal vertaalt hier uitstekend, met oog voor het verband. Ik vind dat een heel sterke kant van deze vertaling. Een ander sterk punt van deze vertaling komt naar voren bij het voorlezen, bijvoorbeeld in de kerkdienst. De Bijbel in Gewone Taal komt uitstekend over bij mensen die niet meelezen, maar meer auditief zijn ingesteld.
De Bijbel in Gewone Taal is een prachtige vertaling, waar ik erg dankbaar voor ben.”
Predikant Nederlands Gereformeerde Kerk, Wormer
“Ik ben heel blij met deze uitgave van de Bijbel. Mijn man was vroeger rooms-katholiek en heeft van huis uit geen regelmatig bijbellezen meegekregen . Hij vond en vindt de vorige bijbeluitgaven te hoogdravend, ingewikkeld en daardoor ook vaak onbegrijpelijk en onaantrekkelijk. Toen onze kinderen klein waren was de kinderbijbel een goed alternatief. Maar dat blijft natuurlijk niet zo, want die Bijbel is maar beperkt. De Bijbel in Gewone Taal bevat de hele Bijbel en leest gewoon prettig weg. Onze kleindochter is nu tien, dus ook wat groot voor de kinderbijbel. Voor haar en voor mijn man ga ik beslist de Bijbel in Gewone Taal aanschaffen. Helaas was hij deze week uitverkocht, maar binnenkort gaan we er uit lezen.”
“Vorige week voor het eerst in mijn leven de brief van Paulus aan de Romeinen in zijn geheel achterelkaar gelezen in de Bijbel in Gewone Taal. Als je de brief op deze manier leest zie je dat er veel meer samenhang is dan als je de brief in losse hoofdstukken leest. Het blijft een taaie tekst voor ons in de 21e eeuw, althans voor mij. Maar in deze vertaling wel goed leesbaar.”
“Ik beschrijf de Bijbel in Gewone Taal als volgt: Taal die nabij brengt, de boodschap van de Schrift, waarin je eigen leven gaat resoneren, zodat je je eigen leven schrijft en ontdekt waar God in jouw leven geschreven staat. Ik heb deze vertaling tot nu toe een paar keer gebruikt in een Eucharistieviering bij een uitvaart. Juist met mensen die niet zo gewoon (meer) zijn met Schriftlezingen. Dan blijkt dat deze vertaling écht binnenkomt, mensen raakt. Ook koorleden – die toch behoren tot de regelmatige kerkgangers – waren geraakt en geroerd door de binnenkomende taal van de Bijbel in Gewone Taal. De taal van deze vertaling brengt de teksten dichterbij. Schriftwoorden en woorden uit het dagelijks leven (gewone taal) brengen twee werelden – die van de Bijbel en die van het dagelijks leven – bij elkaar, én soms zelfs met elkaar in verbinding.”
Pastoor van de Oud-Katholieke Parochie van de H. Agnes, Egmond aan Zee
“Ik gebruik de Bijbel in Gewone Taal voor rouwdiensten, in het pastoraat en voor de bijbellezing aan tafel. Het is een prettige en toegankelijke vertaling.
Op catechisatie merk ik dat De Nieuwe Bijbelvertaling voor veel tieners te moeilijk is. Woorden als ‘terebint’ of ‘luister’ (in de zin van heerlijkheid) kennen ze niet. Lees je de Bijbel in Gewone Taal, dan begrijpen ze wel direct waar het over gaat. Je hoeft dan niet eerst de moeilijke woorden uit te leggen, maar je kunt meteen beginnen met het inhoudelijke gesprek.
En een prachtig voorbeeld uit de praktijk: In het ziekenhuis kwam ik bij een mevrouw die aan het lezen was in de Bijbel, in een oudere vertaling. Ik las haar Psalm 91 voor in de Bijbel in Gewone Taal. Het ontroerde haar zeer. Ze gaf aan zelf wel een exemplaar te willen. De diaconie heeft dat voor haar geregeld.”
Predikant protestante gemeente Middenmeer
“Mijn collega’s en ik gebruiken de Bijbel in Gewone Taal in vieringen als we dat willen. We bekijken de lezing van de zondag en beslissen dan of we de Nieuwe Bijbelvertaling lezen (dat was de regel) of dat we de Bijbel in Gewone Taal kiezen.
Aan het bed lees ik niet zo vaak uit de Bijbel. Als ik lees, gebruik ik meestal de Bijbel die de betreffende patiënt zelf bij zich heeft. Als geestelijk verzorger bezoek ik ook vaak mensen zonder kerkelijke achtergrond, of met een hele losse binding. Om die reden neem ik nooit een Bijbel mee bij een eerste bezoek. Heel soms bij vervolgbezoek.
De Dwarsligger met een selectie van teksten uit de Bijbel in Gewone Taal zou voor sommige patiënten wel heel geschikt zijn. Dit boekje heeft een mooie indeling: de lezer kan zelf een thema kiezen. Dat is fijn voor als je ergens naar op zoek bent, want bijna niemand weet de weg in de Bijbel.
Zelf vind ik de Bijbel in Gewone Taal een prachtige vertaling. Ik houd erg van gewoon, eenvoudig Nederlands. Te mooie taal is voor mij zelf soms ook een barrière om te horen wat er gezegd wordt. Psalm 56 in Bijbel in Gewone Taal trof mij met name.”
Geestelijk verzorger en ethicus
“Ik vind de Bijbel in Gewone Taal een prachtige vertaling, die de mensen heel dicht op de huid komt, net als hier in de provincie Groningen de Grunneger Biebel. Omdat de gebruikte woordenschat beperkt is, kunnen zelfs kinderen de Bijbel in Gewone Taal goed begrijpen. Persoonlijk vind ik het, als ervaren bijbellezer, nog wel eens wat eentonig worden (bijv. de Brief van Paulus aan de Galaten). Aan de andere kant, voor lezers die niet met de Bijbel zijn opgegroeid is deze vertaling een prima binnenkomer. Evenals voor bepaalde groepen in de kerk (kinderen, doven).
Ik gebruik de Bijbel in Gewone Taal bij mijn preekvoorbereiding. Ik gebruik hem ook wel in de eredienst of op vergaderingen. Op de Nationale Bijbelzondag heb ik over Matteüs 5:3 gepreekt vanuit de Bijbel in Gewone Taal. Daarop kwamen heel positieve reacties. Ook in een jeugddienst heb ik de Bijbel in Gewone Taal gebruikt (over Psalm 84). En komende zondag hoop ik de Bijbel in Gewone Taal opnieuw te gebruiken voor de bijbellezingen uit Lucas 1 (Lofzang van Zacharias, Advent) en Efeziërs 2 (aan de Avondmaalstafel).
Het is mooi om te zien dat de Bijbel in Gewone Taal discussies oproept. In een gesprek met enkele gemeenteleden ging het over het verdwijnen van allerlei vertrouwde termen. We hebben de neiging allerlei woorden een extra betekenis mee te geven, en daar een nieuwe vertaling op te bekritiseren. Als voorbeelden: (1) De vervanging in de vierde bede van het Onze Vader van ‘brood’ door ‘eten’. “Maar Christus is toch het levende brood?” wordt dan gezegd. Het gaat in dat gebed helemaal niet over Christus als het ‘levende brood’, maar over ‘gewoon’ levensonderhoud. Ik heb verteld dat het in het Indonesisch altijd al ‘makanan’ (eten) is, omdat velen daar helemaal niet weten wat brood is. Op Papoea, waar ik jarenlang als zendeling heb gewerkt, wordt ook Avondmaal gevierd met sagokoeken en zoete thee.
(2) De vervanging van ‘welzalig’ / ‘welgelukzalig’ naar ‘gelukkig’ of ‘het echte geluk’. Ook hier zie je dat men vaak hecht aan archaïsch taalgebruik omdat dat eerbiediger zou zijn en dat men ‘gelukkig’ of ‘gefeliciteerd’ plat vindt. Als je dan vraagt: hoe wens je iemand dan geluk in hedendaags Nederlands?, komt men wel met: Ja, in het gewone leven is dat heel normaal, maar in de kerk …
Terwijl God toch juist gewone mensentaal spreekt, en dat ook wel moet doen, willen wij mensen het verstaan en begrijpen.”
Litendo (Groninger Zendingsdeputaten)
“De teksten lezen als een gewoon boek. Begrijpelijk, helder en toegankelijk.
Door deze vertaling wordt de drempel voor mensen, die niet zijn opgegroeid me de bijbel en het christelijk geloof, enorm verlaagd om de bijbel zelf te gaan lezen. Ik volg momenteel een Alpha-cursus en daar zitten een aantal mensen bij die voorheen niet tot weinig met de bijbel hadden. Nadat ze tijdens een Alpha-avond een keer hadden gelezen in de bijbel in gewone taal, waren ze zo enthousiast dat ze de volgende keer ook een bijbel in gewone taal bij zich hadden.”
“Op de bijbelstudie groep die ik mag leiden gebruiken we de NBV vertaling en vaak begrijpt niet iedereen wat er staat. Om te helpen bij het uitleggen heb ik een BGT gekocht en nu lezen we steeds de tekstgedeelten uit deze twee vertalingen. Al 2 mensen hebben een BGT en de anderen willen hem zo snel mogelijk aanschaffen omdat het duidelijker is. Een van de gene die hem heeft is nu ook weer zelf aan Bijbellezen begonnen. Ze kan het nu snappen als ze iets leest en dat moedigt aan om meer te lezen.”
“We lezen het thuis aan tafel. De kinderbijbel is nu vervangen. We hebben een dochter die moeilijk leert. Moeilijke zinsopbouw begreep ze niet. Hardop uit de bijbel lezen lukte haar niet. Nu leest ze altijd mee, leest hardop aan tafel en vindt het heerlijk dat ze het nu begrijpt. Ook gebruik ik het bij het bijbellezen met asielzoekers. In hun eigen taal en de gewone nederlandse taal. Ook als extra vertaling bij bijbelstudie op de vrouwenvereniging gebruik ik het liever dan de vorige bijbelvertaling. Mijn wens is dat velen, die Hem niet kennen, mogen begrijpen wie hij is. In elke begrijpelijke taal. Gods zegen!”