Akelig actueel klinkt het verhaal uit Exodus 5. In de gesprekken met mensen die werk hebben, hoor ik het vaak: ze moeten steeds meer doen in minder tijd en met minder middelen. Of je nu in de zorg werkt, in het bedrijfsleven of voor de overheid, iedereen kan er wel over mee praten.
Slavenwerk toen!
De Israëlieten in slavendienst van de farao krijgen er ook mee te maken. Het maken van stenen en ermee bouwen was erg zwaar. Steeds harder roepen ze om hulp van hun God. Uiteindelijk komt God in actie en stuurt Mozes en Aäron naar de farao om met hem te onderhandelen. Als vakbondsleiders en religieuze leiders tegelijkertijd vragen ze een gunst aan de farao: mogen de werkers naar de woestijn om een feest te vieren voor hun God? Maar hun vraag krijgt een wreed antwoord. Farao geeft de bewakers en controleurs van de slaven deze opdracht: ‘Voortaan mogen jullie de mensen geen stro meer geven voor het maken van stenen. Ze moeten zelf maar stro zoeken. Maar ze moeten net zo veel stenen maken als anders, niet één steen minder! Ze zijn lui!’
Slavenwerk nu?
De zinnen in de Bijbel in Gewone Taal zijn korter dan in De Nieuwe Bijbelvertaling uit 2004. Met minder omhaal van woorden is de boodschap geformuleerd. In een tekst als deze haalt het de situatie van duizenden jaren geleden dichtbij, als een artikel uit een krant van vandaag. Ik krijg er zo gemakkelijker associaties bij van situaties uit deze tijd. Dat is helpend om de Bijbel meer te laten spreken.
Toch is en blijft er ook afstand, die wij niet kunnen overbruggen en hopelijk ook niet zullen overbruggen. Ik hoop maar dat we er samen met elkaar voor zorgen dat in Nederland mensen niet als slaven hoeven te werken. Dat er oog is voor wat mensen kunnen, zodat ze er niet aan onderdoor gaan.
Ik hoop maar dat wij goed zorgen voor mensen buiten Nederland die onze kleding maken, die onze koffiebonen plukken, die grondstoffen delven voor onze mobiele telefoons. Uit de verhalen die daarover naar buiten komen blijkt dat het slavenverhaal in Exodus nog elke dag actueel is.
Janneke Nijboer is missionair predikant voor de pioniersplek Windkracht3pt0 in Noordwijk en de internetkerk MijnKerk.nl. Deze blog verscheen eerder op de website van MijnKerk.