Ik werd vandaag gebeld door een wat verontruste bijbellezer: ‘Ik hoorde in het tv-journaal dat Jezus nu in een wieg ligt in het kerstverhaal! Dat kan toch niet?’

Nee, dat kan inderdaad niet, dat vind ik ook. Maar de informatie klopt niet.

In oude vertalingen legt Maria haar pasgeboren kind in een kribbe omdat er voor hen geen plaats is in de herberg. En ook in de Herziene Statenvertaling van 2010 staat het zo in Lucas 2:6.

In moderne vertalingen ligt Jezus in een voederbak. Toen De Nieuwe Bijbelvertaling in 2004 dat woord in het kerstevangelie gebruikte, werd er hier en daar verontwaardigd gereageerd. Een verandering in een zo bekend verhaal, dat is toch niet nodig? In de kerststal hoort nu eenmaal een kribbe. Het was blijkbaar niet opgevallen dat er in 1983 ook al voederbak staat in de Groot Nieuwsbijbel en dat de Willibrordvertaling van 1995, net als de Startbijbel,  een voerbak heeft.

Uit sommige reacties in 2004 bleek dat men dacht dat een kribbe een speciaal kerstattribuut was. Maar in de tijd van de Statenvertaling, en nog lang daarna, was kribbe het gewone woord voor de bak waarin de dieren hun eten kregen. De Bijbel in Gewone Taal heeft dus ook het gewone woord ‘voerbak’. Maar voor de duidelijkheid is het nu een voerbak voor de dieren: ‘Maria wikkelde hem in een doek, en legde hem in een voerbak voor de dieren. Want er was voor hen nergens plaats om te slapen.’

En het woord wieg dan? Zou Jezus zijn leven in een wieg begonnen zijn als hij thuis geboren was, of als Jozef en Maria wel logies gevonden hadden in een herberg? Dat lijkt niet erg waarschijnlijk. Gewone mensen in Israël sliepen niet in een bed, maar op een mat op de grond. Een moeder zal haar baby ’s nachts wel bij zich gehouden hebben, net als in het tragische verhaal van de twee vrouwen in 1 Koningen 3. Misschien werd een kind ook wel op een veilige plek neergelegd, bijvoorbeeld in een mand. In de stal waarin Jezus geboren werd, was de voerbak voor de dieren waarschijnlijk de veiligste plek voor een pasgeboren kind.

Met de wieg maakte het tv-journaal dus een foutje. Maar er werden in het journaal wel meer dingen gezegd die niet kloppen. We hebben de Bijbel echt niet uit het Latijn vertaald!

Maar dat zijn maar kleinigheden. We waren natuurlijk geweldig trots dat de Bijbel in Gewone Taal het journaal heeft gehaald. Want waar het om gaat is dat de Bijbel in Gewone Taal beschikbaar is, en dat iedereen dat weet.

Clazien Verheul, neerlandicus en een van de vertalers van de Bijbel in Gewone Taal